Korniki w domu? Czy stanowią zagrożenie?

Korniki – czym są ?

Istnieje wiele gatunków szkodników drewna. Kiedy jednak przeciętna osoba myśli o szkodnikach drewna zwykle ma na myśli korniki. Korniki, a właściwie kornikowate są podrodziną chrząszczy z rodziny ryjkowcowatych. W przeszłości korniki klasyfikowane były jako odrębna rodzina więc nie zdziwmy się, jeśli taką właśnie klasyfikacje tej grupy znajdziemy w starszych publikacjach. Korniki są grupą bardzo szeroko rozpowszechnioną. Pojawiają się niemal wszędzie tam, gdzie występują drzewa w których żerują ich larwy. Często zdarza się, że korniki występują masowo zwłaszcza w miejscach w których rośnie duża ilość drzew zaliczanych do tego samego gatunku. W takich przypadkach korniki potrafią doprowadzić do bardzo poważnych strat. Sytuacje taką nazywamy gradacją.

Jak wyglądają korniki ?

Korniki są stosunkowo małymi owadami. Najmniejsze z nich mają zaledwie 0,6 milimetra długości, a największe nie więcej niż 13 milimetrów. Ich ciała mają walcowaty kształt. Korniki mają ciemne ubarwienie. Najczęściej czarne, szare lub brunatne. Na końcach czułek korników zazwyczaj znajduje się zwarta buławka. Larwy korników są beznogie.

Co jedzą korniki ?

Zazwyczaj korniki żerują na roślinach drzewiastych. Istnieją jednak również gatunki korników odżywiającymi się nasionami w tym między innymi nasionami kawy lub palm, tkankami roślin, lub rozwijające się wewnątrz kaktusów albo wilczomleczy.

Wiele spośród gatunków korników w tym między innymi cetyńce, zakorki, ogłodki, wgryzonie, rytowniki i bruzdkowce rozwija się w warstwie drewna nazywanej łykiem.

Każdy z gatunków korników posiada określone preferencje co do gatunków drzew na których żeruje. Najbardziej znany i powszechnie występujący na terenie Polski kornik drukarz żeruje głównie na świerkach. Znaczne rzadziej zdarza się, że żeruje on na modrzewiach lub sosnach. Sosny nie powinny się jednak cieszyć ponieważ głównie na nich żerują cetyniec oraz kornik sześciozębny. Na jodłach żerują jodłowce krzywozębne. Na wiązach żerują ogłodki wielorzędowe oraz ogłodki wiązowce. Ogłodki są szczególnie niebezpieczne ponieważ obok uszkadzania wiązów przenoszą również bardzo groźną chorobę tych drzew, a mianowicie holenderską chorobę wiązów.

Rozmnażanie się i rozwój korników

Komory godowe korników drążone są przez samce koników. Najczęściej powstają one między korą, a drewnem lub w samej korze. Budowa chodników uzależniona jest od tego, czy dany gatunek korników jest monogamiczny, czy też poligamiczny. U monogamicznych gatunków korników od komory odchodzi jeden chodnik, który drążony jest przez samicę. U poligamicznych gatunków korników od komory odchodzi więcej chodników. Może ich być od dwóch do nawet dziesięciu. Samice korników umieszczają swoje jaja pojedynczo w nyżach, które wygryzane są przez nie po obu bokach chodników macierzystych. W każdej z tych nyży składane jest przez samicę kornika pojedyncze jajo. Każda z beznogich larw korników drąży własny chodnik.

Chodniki drążone przez larwy korników nazywane są chodnikami larwalnymi. Na końcu chodników larwalnych korników znajdują się kolebki poczwarkowe korników. Umiejscowienie tych kolebek uzależnione jest od gatunku kornika. Kolebki te mogą znajdować się płytko w drewnie, w korze, lub pomiędzy korą, a drewnem. W drewnie rozwijają się gatunki korników zaliczane do rodzajów drwalniczek lub drwalnik, a także większość spośród gatunków korników zaliczanych do rodzaju rozwiertek. W przypadku korników żerujących w drewnie chodnik wejściowy wygryzają samice. Czasami zdarza się, że samice drążą również chodniki boczne, w których składają jaja. Podczas drążenia wspomnianych chodników wprowadzają one w drewno symbiotyczny grzyb. Dla każdego gatunku kornika jest to inny gatunek symbiotycznego grzyba. Chodniki drążone przez korniki są dość krótkie. Jest tak dlatego, że odżywiają się one nie drewnem, lecz strzępkami wspomnianych grzybów wykorzystujących do swojego rozwoju drewno. Drewno larwy korników opuszczają dopiero po przepoczwarzeniu.

W przypadku niektórych gatunków po złożeniu jaj przez samicę ma miejsce żer regeneracyjny po którym samice odbywają jeszcze jedną rójkę. Czasami żer regeneracyjny jest niezbędny aby u chrząszczy rozwinęły się narządy rozrodcze. Jest tak między innymi u ogłodka wiązowca. Korniki najczęściej rozwijają się w drzewach, które są osłabione. Wiele gatunków korników w zdrowych drzewach rozwija się tylko podczas gradacji.

Zwalczanie korników, jak się pozbyć korników

Duże straty powodowane przez korniki sprawiają, że podejmowane są liczne działania mające na celu ich zwalczanie w lasach. Drzewa zasiedlane przez korniki wyszukiwane są przez leśników, a następnie ścinane i wywożone. Liczebność wielu gatunków korników kontrolowana jest również przy pomocy pułapek zawierających syntetyczny feromon agregacyjny. W ten sposób zwalczane są gatunki takie jak cetyniec większy, kornik modrzewiowiec, kornik drukarz, rytownik pospolity, kornik zrosłozębny i drwalnik paskowany. Szkody w gospodarce człowieka wyrządzane są przez korniki głównie w lasach gospodarczych zasadzonych przez człowieka. W przypadku lasów pierwotnych nie powodują one szkód, lecz są istotną częścią łańcucha pokarmowego. Korniki są ważnym elementem diety wielu gatunków zwierząt na przykład dzięcioła trójpalczastego. W żerowiskach korników pokarmu poszukują również inne gatunki owadów. Korniki swoją działalnością przyspieszają zamieranie starszych drzew dzięki czemu możliwy jest rozwój drzew młodszych.

Jeśli w danym miejscu znajdzie się duża ilość przedstawicieli jednego gatunku to staje się ono wysoce narażone na masowe pojawienie się pasożytów, drapieżników lub szkodników groźnych dla danego gatunku. Z sytuacją taką często mamy do czynienia w lasach zasadzonych przez człowieka w których dość często zdarzało się i nadal zdarza się, że na sporym obszarze sadzone są wyłącznie drzewa zaliczane do pojedynczego gatunku.

Z podobnymi sytuacjami mamy zresztą do czynienia również w przypadku szkodników żerujących w innych rodzajach drewna. Dla przykładu w magazynach zbożowych masowo rozwijają się szkodniki żerujące w zbożu takie jak na przykład wołek zbożowy.

W związku z tym straty powodowane przez korniki zmniejszyć można sadząc bardziej zróżnicowane lasy w których rosnąć będą różne gatunki drzew. Z drugiej strony komplikuje to gospodarkę leśną zwłaszcza jeśli uznamy, że jej głównym celem jest pozyskiwanie drewna.

Podział systematyczny korników

Korniki dzielą się na wiele rodzajów. Do zakorków zaliczamy korniki takie jak zakorek czarny (Hylastes ater), zakorek świerkowiec (Hylastes cunicularius), a także nie mające polskich nazw Hylastes angustatus, Hylastes attenuatus, Hylastes brunneus, Hylastes linearis i Hylastes opacus.

Korniki Hylastes – zakorki

Zakorek czarny żeruje na sośnie pospolitej oraz na sośnie czarnej, rzadziej na świerku, limbie i cisie. Występuje na terenie południowej i środkowej Europy, Syberii, Japonii, Korei, Nowej Zelandii i Afryki południowej. Osobniki dorosłe mają od 3 do 5 milimetrów długości. Ich ciało jest walcowate, czarne lub smolistobrunatne. Głowa delikatnie wyciąga się w ryjek. Długość przedplecza jest znacznie większa od szerokości. Na przedpleczu znajdują się okrągłe punkty. Na przodzie i bokach punkty te są drobniejsze i mają tendencję do zlewania się i tworzenia pomarszczonej powierzchni.

Zakorek świerkowiec żeruje w leżaninie, oraz pniakach świerkowych. Osobniki dorosłe odbywają żer regeneracyjny oraz uzupełniający w szyi korzeniowej świerków. Najczęściej są to świerki kilkuletnie. Ciała osobników dorosłych są owalne i czarne lub brunatnoczarne. Głowa jest niewielka. Masywne, głado punktowane przedplecze zwęża się u nasady pokryw. Pomiędzy rzędami pokryw znajdują się garbki. Osobniki dorosłe mają od 3,3 do 4,6 milimetrów długości. Pojawiają się w kwietniu, maju i w czerwcu.

Korniki Hylurgops – polesiak

Do polesiaków (Hylurgops) zaliczamy przedstawicieli korników takich jak polesiak górski (Hylurgops glabratus) i polesiak obramowany (Hylurgops palliatus).

Polesiak górski żeruje na świerkach, rzadziej limbach lub jodłach. Żeruje na stojących i leżących drzewach o grubej korze. Podłużny chodnik macierzysty polesiaka górskiego ma od 5 do 8 cm długości. Początkowo chodniki larw polesiaka górskiego są wspólne. Później każda z larw polesiaka górskiego zaczyna żerować we własnym chodniku. Żerowanie odbywa się głównie w korze. Kolebki poczwarkowe znajdują się pomiędzy korą, a drewnem. Polesiak górski występuje na terenie Europy, Syberii, Dalekiego Wschodu i Ameryki Północnej. W Polsce podobnie jak w innych krajach środkowej Europy oraz w Europie południowej polesiak górski występuje głównie w górach i na pogórzach. Rozwój polesiaka górskiego trwa dwa lata. Podczas pierwszego roku rozwoju polesiak górski żeruje jako larwa, a podczas drugiego jako osobniki dorosły.

Polesiak obramowany występuje na terenie Europy, północnej Azji i Ameryki północnej. Zasiedla tereny górskie i nizinne. Jest jednym z najszerzej rozpowszechnionych gatunków korników na terenie Polski. Żeruje na wszystkich drzewach iglastych z wyjątkiem cisa. Rozwój polesiaka obramowanego trwa rok. Jednoramienny chodnik macierzysty polesiaka obramowanego w początkowej części zakrzywia się w kształt buta. Rójka w kwietniu i w maju. Kolebki poczwarkowe polesiaka obramowanego znajdują się w drewnie lub pomiędzy korą a drewnem.

KOrniki Hylesinus – jeśniak lub jesionowiec

Do jeśniaków (Hylesinus) znanych również jako jesionowce zaliczamy jesionowca pstrego (Hylesinus varius), jesionowca rdzawego (Hylesinus wachtli) i jeśniaka czarnego (Hylesinus crenatus), a także nie mającego polskiej nazwy Hylesinus toranio.

Jesionowiec pstry znany również jako jesionowiec zmienny występuje na terenie Europy, północnej Afryki i Kaukazu. Rójka jesionowca pstrego ma miejsce w marcu, kwietniu lub w maju. Osobniki dorosłe mierzą od 2,5 do 3 milimetrów długości. Jesionowiec pstry żeruje na jesionach w których tworzy klamrowate chodniki. Żeruje w drzewach osłabionych i świeżo ściętych. Jesionowiec jest najważniejszą przyczyną zamierania jesionów, zwłaszcza młodych. Przepoczwarzenie jesionowca pstrego odbywa się pomiędzy korą, a drewnem. Żer uzupełniający ma miejsce w korze odrośli lub pędów.

Jesionowiec rdzawy występuje w niemal całej Europie z wyjątkiem jej północnych krańców. Żeruje na gałęziach oraz strzałach jesionów. Chodniki macierzyste mają kształt klamry. Z ich obu stron odchodzą stykające się brzegami chodniki larwalne. Osobniki dorosłe zimują w drewnie. Poza drewnem jesionowce rdzawe pojawiają się w maju.

Jeśniak czarny żeruje na jesionach zwłaszcza starszych. Jego poprzeczne chodniki macierzyste znajdują się pod korą. Długie chodniki larwalne jeśniaka czarnego w końcowej części mają nieregularny przebieg. Przepoczwarzenie jeśniaka czarnego odbywa się pomiędzy drewnem, a korą.

Korniki Pteleobius – pstrak

Do pstraków (Pteleobius) zaliczamy pstraka Kraatza i pstraka wiązowca.

Pstrak kraatza występuje na terenie południowej i środkowej Europy. Spotykany bywał również na terenie Kaukazu, Azji Mniejszej i Algierii. Żeruje głównie w wiązach, rzadziej jarzębinach lub jesionach. Żeruje głównie w górnych częściach drzew. Odbijające się w drewnie chodniki macierzyste pstraka kraatza mają od 4 do 5 centymetrów długości.

Pstrak wiązowiec występuje na terenie południowej i środkowej Europy, Sardynii, Sycylii, Wysp Brytyjskich, północnej Afryki, Krymu, Kaukazu i Azji Mniejszej. Jego stanowiska w Polsce są rozproszone i nieliczne. Żeruje pod cienką korą. Poprzeczne chodniki macierzyste mają od 2 do 4 centymetrów długości. Krótkie chodniki larwalne nie odbijają się w drewnie. Osobniki dorosłe pstraka wiązowca zimują wewnątrz chodników.

Korniki Dendroctonus – bielojad

Do bielojadów (Dendroctonus) zaliczamy bielojada olbrzymiego (Dendroctonus micans).

Rójka bielojada olbrzymiego jest dość rozciągnięta. Może trwać od maja do sierpnia. Złoża jaj liczące od 100 do 150 sztuk znajdują się wewnątrz chodnika macierzystego. Osobniki dorosłe bielojada olbrzymiego mają od 7 do 10 milimetrów długości. Jest to największy z korników występujących w Polsce. Jego ciało jest krępe, lśniące, walcowate, rdzawobrunatne i gęsto pokryte rdzawymi włosami. W nasadowej części przedplecze jest węższe od pokryw. Gruszkowato zwęża się w kierunku głowy. Na środku przedplecza znajduje się mało wyraźna, gładka linia. Duża głowa widoczna jest spod przedplecza. Pokrywy są ponad dwukrotnie dłuższe od przedplecza. Samce bielojada olbrzymiego są mniejsze od samic. Bielojad olbrzymi występuje na terenie Eurazji w szerokim pasie rozciągających się od Wysp Brytyjskich, przez Francję po Sachalin i wyspę Hokkaido w Japonii. Najczęściej żeruje na świerkach, rzadziej jodłach, modrzewiach i sośnie pospolitej. Na terenie Polski często żeruje zwłaszcza na świerkach o zagranicznym pochodzeniu na przykład na świerku sitajskim. Zasiedla nasadę korzeni zdrowych drzew oraz dolne części strzały. Im bardziej ocienione miejsce tym wyżej w drewnie żeruje. W przypadku miejsc nasłonecznionych jest to zaledwie 20-30 cm nad ziemią, a ocienionych 2-3 metry nad ziemią.

Korniki Hylurgus – drzewisz

Do drzewiszów (Hylurgus) zaliczamy drzewisza owłosionego (Hylurgus ligniperda).

Osobniki dorosłe drzewisza owłosionego mają od 4,5 do 6,5 milimetrów długości. Mają wydłużony i walcowaty kształt. Pokrywy czarne lub smolistoczarne. Jego ciało pokryte jest gęstymi, wyraźnymi, rdzawymi włosami. Zwężające się w okolicach głowy przedplecze jest gęsto kropkowane. Pokryte rzędami kropek pokrywy są niemal dwukrotnie dłuższe od przedplecza. Drzewisz owłosiony żeruje w korzeniach pniaków sosen, a także, choć rzadziej świerku i wejmutki.

Korniki Tomicus – cetyniec

Do cetyńców (Tomicus) zaliczamy gatunki takie jak cetyniec większy (Tomicus piniperda) i cetyniec mniejszy (Tomicus minor).

Cetyniec mniejszy najczęściej pojawia się tam, gdzie obecne są emisje przemysłowe. Żeruje w górnych częściach sosen. Ma 4 milimetry długości. Cetyniec mniejszy występuje na terenie Europy, północnej Afryki, Chin, Korei i Japonii.

korniki Xylechinus – oszczecik

Do oszczecików (Xylechinus) zaliczany jest oszczecik jasny (Xylechinus pilosus). Oszczecik jasny występuje na terenie środkowej, zachodniej i północnej Europy. Północny zasięg jego występowanie sięga poza koło podbiegunowe północne, a wschodni do gór Sajny. Na terenie Polski osczecik jasny występuje rzadko. Oszczecik jasny najczęściej żeruje w świerkach, rzadziej modrzewiach, jodłach i limbach. Najczęściej atakuje stojące złomki lub niewielkie, uschnięte świerki. Zdarza się, że oszczecik jasny żeruje w leżących świerkach mających nie więcej niż kilkanaście centymetrów średnicy. Najczęściej żeruje w dolnych częściach drzew. Chodnik macierzysty jest poprzeczny i dwuramienny. Jego rozpiętość wynosi nie więcej niż 3 centymetry. W środkowej części chodnika macierzystego znajduje się komora godowa. Osobniki dorosłe żerują wewnątrz żerowiska. Na zewnątrz drewna pojawiają się w maju lub w czerwcu.

Korniki Phloeosinus

Do rodzaju Phloeosinus należy Phloeosinus thujae.

Phloeotribus – szczeciniak

Do szczecinaków (Phloeotribus) zaliczane są szczecinek czarny (Phloeotribus spinulosus) i Phloeotribus rhododactylus.

Korniki Carphoborus – listwiaczek

Do listwiaczków (Carphoborus) zaliczamy listwiaczka najmniejszego (Carphoborus minimus). Osobniki dorosłe listwiaczka najmniejszego są jak nawet sama nazwa tego owada mówi dość niewielkie. Mają one bowiem od 1,2 do 1,7 milimetra długości. Ich ciało jest ciemnobrunatne, wydłużone i walcowate. Gęsto pokrywają je płowe łuseczki. Gęsto pokryte punktami przedplecze listwiaczka najmniejszego w zarysie przypomina trapez. Przedplecze przedziela wąska smuga. Regularnie pokryte punktami pokrywy listwiaczka najmniejszego są więcej niż dwukrotnie dłuższe od przedplecza. Na czole samca listwiaczka najmniejszego znajduje się mały guzek, a samicy okrągłe wgłębienie. Listwiaczek najmniejszy żeruje na obumierających gałązkach sosen czarnej i pospolitej, jałowca oraz kosodrzewiny. Na terenie Polski listwiaczek najmniejszy występuje w borach sosnowych. Jego liczebność w ostatnich latach spada w związku z czym jego znaczenie gospodarcze jest niewielkie.

Polygraphus – czterooczak

Do czterooczaków (Polygraphus) zaliczamy gatunki takie jak czterooczak leżaninowiec (Polygraphus punctifrons), czterooczak limbowiec (Polygraphus grandiclava), czterooczak mniejszy (Polygraphus subopacus) i czterooczak świerkowiec (Polygraphus poligraphus).

Czterooczak leżaninowiec występuje na terenie północnej oraz środkowej Europy. Na wschodzie zasięg jego występowania sięga aż do Pacyfiku. W Polsce czterooczak leżaninowiec występuje rzadko. Żeruje głównie w  leżących świerkach, rzadziej w sosnach. Chodnik macierzysty czterooczaka leżaninowca ma kształt gwiazdy złożonej z od trzech do sześciu mających nie więcej niż 7 centymetrów długości ramion. Ramiona te wygryzione są w drewnie dosyć wyraźnie. Najczęściej przebiegają wzdłuż włókien. Rozwój czterooczaka leżaninowca trwa rok.

Czterooczak limbowiec występuje na terenie zachodniej i środkowej Europy. Jego wschodni zasięg występowania sięga do Mołdawii oraz graniczącej z Mołdawią części Ukrainy. W Polsce występuje sporadycznie w południowej części kraju. Czterooczak limbowiec żeruje głównie w limbach, rzadziej w świerkach, wejmutkach, czereśniach, grabach, wiśniach, kosodrzewinach i śliwach. Przebiegający zwykle wzdłuż włókien chodnik macierzysty czterooczaka limbowca ma wyraźną komorę godową.

Czterooczak mniejszy występuje przede wszystkim w północnym zasięgu występowania świerka na terenie Syberii oraz Europy. Na terenie środkowej Europy spotykany jest głównie w rejonach górskich. W Polsce nieliczne, rozproszone stanowiska czterooczaka mniejszego znajdują się w górach i nizinach różnych części kraju. Czterooczak mniejszy najczęściej żeruje w cienkich, stojących świerkach. Spotykany jest też na sosnach i jodłach, ale tylko tam, gdzie występują również świerki. Wieloramienne żerowiska mają poprzeczny przebieg. Ramion tych najczęściej jest od 4 do 6. Mają do 6 cm długości. Na całej swojej długości zatkane są trocinkami. Rójki czterooczaka mniejszego obserwowane były w kwietniu i w lipcu w związku z czym podejrzewa się, że powstają dwa pokolenia tego szkodnika drewna w ciągu roku.

Korniki Pityophthorus – bruzdkowiec

Do bruzdkowców (Pityophthorus) zaliczamy gatunki takie jak bruzdkowiec gładki (Pityophthorus glabratus), bruzdkowiec Lichtenstejna (Pityophthorus lichtensteinii), bruzdkowiec Morozowa (Pityophthorus morosovi), bruzdkowiec Trägardha (Pityophthorus traegardhi), bruzdkowiec wschodni (Pityophthorus micrographus), bruzdkowiec zachodni (Pityophthorus pityographus), a także nie mające polskich nazw Pityophthorus carniolicus, Pityophthorus cephalonicae, Pityophthorus exsculptus, Pityophthorus knoteki i Pityophthorus pubescens.

Bruzdkowiec gładki występuje na terenie środkowej i południowej Europy oraz północnej Afryki. Żeruje na cienkich, uschniętych na pniu gałęziach sosny pospolitej, rzadziej czarnej.

Bruzdkowiec lichtenstejna występuje na terenie północnej oraz środkowej Europy. Północny zasięg występowania sięga poza koło podbiegunowe północne, a wschodni do Chin i Syberii. Najczęściej żeruje na sosnach pospolitych, rzadziej sosnach czarnych, kosodrzewinach, świerkach, wejmutkach i jodłach. Bruzdkowiec lichtenstejna najczęściej żeruje na gałęziach schnących drzew. Bruzdkowiec lichtenstejna może żerować również na gałązkach leżących na ziemi jeśli nie opadło z nich jeszcze igliwie.

Za równo bruzdkowiec wschodni jak i bruzdkowiec zachodni żerują głównie na świerkach w związku z czym występują głównie tam, gdzie występują świerki. Bruzdkowiec wschodni występuje głównie w północnym zasięgu występowania świerka, a bruzdkowiec zachodni w południowo-zachodnim zasięgu występowania tej rośliny.

Bruzdkowiec wschodni występuje na terenie północnej oraz środkowej Europy. Wschodni zasięg występowania sięga do Jakucji i Bajkału. Bruzdkowiec wschodni żeruje głównie w świerku, rzadziej jodłach, sosnach i modrzewiach. Podłużne, wieloramienne chodniki nie odbijają się w bielu, a jeśli już się odbijają to nieznacznie i tylko na cieńszych gałęziach. Bruzdkowiec wschodni zimuje jako postać dorosła. Rójka odbywa się w maju i w sierpniu. Rozwój bruzdkowca wschodniego trwa rok.

Bruzdkowiec zachodni oprócz świerków żeruje również na jodłach, a rzadziej także na kosodrzewinach, sosnach, wejmutkach, modrzewiach, i daglezjach. Sporadycznie zdarza się, że bruzdkowiec zachodni żeruje na drzewach owocowych takich jak jemioły, czeremsze i czereśnie. Chodniki larwalne znajduję się w bielu gęsto obok siebie.

KOrnik Cryphalus – wgryzoń

Do wgryzoni zaliczamy owady takie jak wgryzoń świerkowiec, wgryzoń modrzewiowiec (Cryphalus intermedius) i wgryzoń północny (Cryphalus saltuarius).

Korniki Ernoporicus

Do rodzaju Ernoporicus należą Ernoporicus fagi i Ernoporicus caucasicus.

Ernoporus

Do rodzaju Ernoporus należy Ernoporus tiliae.

Trypophloeus

Do rodzaju Trypophloeus zaliczamy Trypophloeus alni, Trypophloeus binodulus, Trypophloeus granulatus i Trypophloeus rybinskii.

Korniki Crypturgus – skrycik

Do skrycików (Crypturgus) zaliczamy korniki takie jak skrycik najmniejszy (Crypturgus pusillus), skrycik owłosiony (Crypturgus hispidulus), skrycik szary (Crypturgus cinereus) i Crypturgus subcribrosus.

Rójka skrycików odbywa się dwa razy do roku: pierwszy raz w kwietniu i w maju, a drugi w lipcu i w sierpniu. Żerowanie samic skrycików najczęściej rozpoczyna się w nyżach jajowych innych gatunków korników, albo szkodników drewna z rodzin bogatkowatych, ryjkowcowatych lub kózkowatych. Skryciki zjadają w nich jaja oraz larwy owadów zaliczanych do wyżej wspomnianych grup. Rzadko zdarza się, aby skryciki samodzielnie zakładały żerowisko. Krótkie chodniki skrycików zlokalizowane są w korze lub w łyku.

Najczęściej występującym gatunkiem skrycików w Polsce jest skrycik najmniejszy. Skrycik najmniejszy jest jak sama nazwa mówi najmniejszym gatunkiem skrycika, ale również najmniejszym gatunkiem kornika występującym w Polsce w ogóle. Osobniki dorosłe mają od 0,9 do 1,2 milimetra długości. Ich ciała są wąskie, walcowate, ciemnobrunatne, lekko spłaszczone i błyszczące. Rzadko pokryte kropkami przedplecze lekko zwęża się ku przodowi. Na końcówkach pokryw widoczne są szczecinki.

Osobniki dorosłe skrycika owłosionego mają od 1,2 do 1,4 milimetra. Ich ciała są czarne lub ciemnobrunatne, wąskie, walcowate i błyszczące. Lśniące, gęsto pokryte wyraźnymi kropkami przedplecze zwęża się ku przodowi. Kropkami pokryte są również pokrywy skrzydeł, które zwężają się w 2/3 swojej długości.

Osobniki dorosłe skrycika szarego mają od 1 do 1,3 milimetra długości. Ich ciała są szare, walcowate i podłużne. Owalne przedplecze gęsto pokryte jest punktami. Pokrywy skrzydeł lekko lśnią. Samicę skrycika szarego można rozpoznać po złotawych włoskach na ścięciu pokryw, których jest u niej więcej niż u samców skrycika szarego.

KOrniki Dryocoetes – drzewożerek

Do drzewożerków zaliczamy korniki takie jak drzewożerek jednożerny (Dryocoetes autographus) i drzewożerek wielożerny (Dryocoetes hectographus) oraz nie mające polskich nazw Dryocoetes alni i Dryocoetes villosus.

Drzewożerek jednożerny ma od 3 do 4,3 milimetra długości. Jego krępe, walcowate, czarnobrunatne lub brunatnoczerwone ciało pokryte jest długimi włoskami. Przedplecze drzewożerka jednożernego w zarysie przypomina koło. W przedniej części jest ono chropowate. Połyskujące pokrywy drzewożerka jednożernego pokryte są rzędami dużych i wyraźnych, ale płytkich kropek. Drzewożerek jednożerny występuje na terenie Europy i północnej Azji aż do Japonii i Korei. Żeruje w złomach i leżaninach świerków, rzadziej wejmutek, sosen pospolitych, kosówek, limb, jodeł lub modrzewi.

Lymantor

Do rodzaju Lymantor zaliczamy Lymantor aceris i Lymantor coryli.

Taphrorychus – roztoczek

Do roztoczków zaliczany jest roztoczek bukowiec (Taphrorychus bicolor). Roztoczek bukowiec jak sama nazwa mówi żeruje głównie na bukach, rzadziej grabach, dębach, osikach, brzozach i leszczynach. Najczęściej żeruje na pniakach i grubych gałęziach. Gwiaździste żerowisko roztoczka bukowca słabo odbija się w bielu.

Korniki Thamnurgus

Do rodzaju Thamnurgus zaliczane są Thamnurgus kaltenbachii i Thamnurgus varipes.

Xylocleptes

Do rodzaju Xylocleptes należy Xylocleptes bisipinus.

Ips – kornik

Do rodzaju Ips czyli kornik należą kornik drukarczyk (Ips amitinus), kornik drukarz (Ips typographus), kornik modrzewiowiec (Ips cembrae), kornik sześciozębny (Ips sexdentatus), kornik ostrozębny (Ips acuminatus) i kornik zrosłozębny (Ips duplicatus).

Orthotomicus – korniczek

Do korniczków (Orthotomicus) zaliczamy owady takie jak korniczek ostrozębny (Orthotomicus suturalis), korniczek płaskozębny (Orthotomicus proximus), korniczek wielozębny (Orthotomicus laricis), Orthotomicus longicollis i Orthotomicus starki.

Korniczek ostrozębny ma od 2,5 do 3,5 milimetrów długości. Osobniki dorosłe są brunatnoczarne i walcowate. Pokryte są połyskującymi, płowymi i krótkimi włoskami. Ścięcie pokryw jest płytkie i niemal pionowe. Przedplecze jest niemal okrągłe w zarysie. Jego przednia część jest punktowana chropowato, a tylna grubo. Na pokrywach znajdują się rzędy kropek. Na bokach ścięcia pokryw samców znajdują się ząbki. Ząbki te nieznacznie się zakrzywiają. U samic ząbki te są silnie zredukowane. Korniczek ostrozębny występuje na terenie północnej i środkowej Europy oraz Syberii. Żeruje na sosnach, rzadziej modrzewiach, świerkach lub limbach. Żerowiska korniczka ostrozębnego znajdują się głównie w odpadach zrębowych oraz złomach, rzadziej w wierzchołkach osłabionych lub obumierających drzew. Korniczek ostrozębny infekuje drzewa wywołującymi siniznę grzybami.

Pityogenes – rytownik

Do rytowników zaliczamy chrząszcze takie jak rytownik czterozębny (Pityogenes quadridenes), rytownik dwuzębny (Pityogenes bidentatus), rytownik pospolity (Pityogenes chalcographus), rytownik sześciozębny (Pityogenes bistridentatus), rytownik Saalasa (Pityogenes saalasi) i rytownik znaczony (Pityogenes trepanatus).

Rytownik czterozębny występuje na terenie północnej oraz środowej Europy. Wschodni zasięg jego występowania sięga do Jakucji. Żeruje głównie w sośnie pospolitej, rzadziej kosodrzewinie, świerku, sośnie czarnej i limbie. Żeruje w leżaninie i górnych częściach drzew. Gwiaździste żerowiska rytownika czterozębnego głęboko wgryzają się w biel.

Rytownik dwuzębny występuje na terenie Europy i Syberii aż po Pacyfik. Żeruje głównie na sosnach. Poza nimi również na jodłach, świerkach, kosodrzewinach, modrzewiach, daglezjach i wejmutkach. Rytownik dwuzębny żeruje głównie w niewielkich kawałkach drewna w tym nawet w cienkich gałązkach. Często atakuje drzewka młode znajdujące się w uprawach lub zagajnikach. Spotykany jest też w gałązkach leżących na ziemi. Chodniki macierzyste mają od 3 do 5 ramion. Żerowanie larw rytownika dwuzębnego odbywa się pod cienką korą.  Zimowanie odbywa się pod postacią chrząszcza.

Rytownik pospolity występuje na terenie całej Europy. Wschodni zasięg występowania rytownika pospolitego sięga do Japonii i Korei. Żeruje głównie na świerkach. Inne drzewa iglaste takie jak wejmutki, modrzewie, jodły, limby, sosny i kosodrzewiny opada tylko jeśli w danym drzewostanie brakuje świerków. Rytownik pospolity żeruje w górnych częściach drzew. Chodniki larw rytownika pospolitego całkowicie lub częściowo przebiegają w drewnie. Rytownik pospolity najczęściej zimuje jako postać dojrzała, choć zdarza mu się również zimować jako wyrośnięta larwa.

Rytownik sześciozębny występuje na terenie niemal całej Europy. Nie pojawia się jedynie na północnych krańcach Skandynawii i półwyspie Iberyjskim. Po za Europą występuje w Azji Mniejszej i na Syberii aż do Amuru. Często pojawia się w chodnikach innych gatunków korników.

Rytownik znaczony występuje głównie w Europie środkowej. Na północy jego zasięg występowania sięga do Wielkiej Brytanii i południowej Skandynawii. Żeruje głównie na sosnach pospolitych, rzadziej czarnych. Żeruje na cieńszych oraz grubszych gałęziach usychających lub już uschniętych drzew. Może zimować jako larwa lub osobnik dorosły. Gwiaździste żerowiska są głęboko wygryzione w bielu.

korniki Pityokteines – jodłowiec

Do jodłowców (Pityokteines) zaliczane są jodłowiec kolcozębny (Pityokteines spinidens), jodłowiec krzywozębny (Pityokteines curvidens) i jodłowiec Woroncowa (Pityokteines vorontzowi).

Jodłowiec kolcozębny żeruje w górnych częściach jodeł w związku z czym występuje wszędzie tam, gdzie jodły. Pojawia się też, choć rzadziej na modrzewiach. Komory godowe jodłowca kolcozębnego znajdują się pomiędzy korą, a drewnem. Kolebki poczwarkowe znajdują się między drewnem a korą lub w drewnie. Gwiaździste żerowiska bardziej odbijają się na korze niż w bielu. Przed przepoczwarzeniem larwy jodłowca kolcozębnego wgryzają się w drewno.

Jodłowiec krzywozębny żeruje w jodłach. Swoje żerowanie rozpoczyna w środkowych częściach strzał, a następnie kieruje się w dół. Komory godowe znajdują się w korze. Chodniki macierzyste najczęściej są klamrowate i poprzeczne, choć zdarzają się również chodniki gwiaździste. Kolebki poczwarkowe znajdują się w bielu.

Jodłowiec woroncowa żeruje w koronach jodeł w związku z czym występuje tam, gdzie jodły. Może żerować również na modrzewiach i świerkach. Komory godowe jodłowca woroncowa znajdują się w bielu. Kolebki poczwarkowe znajdują się w drewnie, rzadziej pomiędzy korą, a drewnem.

Scolytus – ogłodek

Do ogłodków zaliczamy korniki takie jak ogłodek brzozowiec (Scolytus ratzeburgii), ogłodek czarny (Scolytus laevis Chapuis), ogłodek dębowiec (Scolytus intricatus), ogłodek grabowiec (Scolytus carpini), ogłodek Jabłonowiec (Scolytus mali), ogłodek karzełek (Scolytus pygmaeus), ogłodek szorstki (Scolytus rugulosus), ogłodek wielorzędowy (Scolytus multistriatus),a także nie posiadające polskich nazw Scolytus ensifer i Scolytus kirschii Skalitzky.

Ogłodek Dębowiec występuje na terenie środkowej i południowej Europy. Północny zasięg jego występowania sięga Wysp Brytyjskich, i południowej Skandynawii. Pojawia się również na terenie północnej Afryki, Azji środkowej, Kaukazu i Azji Mniejsze. Na terenie Polski ogłodek Dębowiec występuje głównie na terenach nizinnych. Żeruje na gałęziach topoli, wiązów, wierzb, brzóz, buków, grabów i dębów. Krótkie chodniki macierzyste ogłodka dębowca mają od 10 do 30 milimetrów długości. Nieznacznie odbijają się w drewnie. Chodniki larwalne mają do 15 centymetrów długości. Rójka ogłodka dębowca odbywa się w czerwcu, lipcu i w sierpniu.

Ogłodek grabowiec występuje na terenie Europy środkowej i południowej. Notowany bywał także na terenie Kaukazu, Turcji i Szwecji. Żeruje głównie na grabach, rzadziej wiązach, dębach, bukach lub leszczynach. Rozwój ogłodka grabowca trwa rok. Jednoramienne, mające do 30 milimetrów długości chodniki macierzyste ogłodka grabowca zaznaczają się w bielu. Długie, gęsto ułożone, a nawet czasami krzyżujące się chodniki larwalne ogłodka grabowca biegną za równo w dół jak i w górę.

Ogłodek jabłonowiec występuje na terenie całej Europy z wyjątkiem jej północnych krańców. Wschodni zasięg jego występowania sięga aż do Azji środkowej. Ogłodek Jabłonowiec żeruje w różnych rodzajach drzew owocowych, ale sporadycznie spotykany bywał również na wiązach, głogach, pigwach, osikach, leszczynach i jarzębinach. Podłużne chodniki macierzyste ogłodka jabłonowca mają do 120 milimetrów długości. Długie chodniki larwalne ogłodka jabłonowca biegną prostopadle do chodnika macierzystego. Czasami krzyżują się ze sobą. Komory poczwarkowe znajdują się w bielu lub w korze. Osobniki dorosłe ogłodka jabłonowca pojawiają się w czerwcu lub w lipcu. Czasami we wrześniu lub w październiku pojawia się generacja siostrzana.

Ogłodek karzełek występuje na terenie Europy środkowej, wschodniej i południowej. Żeruje na wiązach, rzadziej grabach, bukach, lipach, olszach, leszczynach, jaworach  lub drzewach owocowych. Od zakrzywionej lub prostej komory godowej odchodzi skierowany do góry chodnik macierzysty mający od 40 do 100 milimetrów długości. Chodnik ten przebiega przede wszystkim w bielu w którym częściowo się odbija. Czasami zdarza się, ze są dwa, trzy lub cztery chodniki macierzyste. Jeśli chodniki macierzyste są dwa to jeden z nich odchodzi w górę, a drugi w dół.

Ogłodek szorstki żeruje w drzewach owocowych, rzadziej brzozach, bukach, czeremchach, grabach, głogach, jarzębinach, kruszynach lub wiązach. Żeruje głównie w cienkich pniach i gałęziach osłabionych drzew. Chodniki larwalne biegną przede wszystkim w korze. Są gęsto ułożone i długie. Czasami krzyżują się ze sobą.

Ogłodek wielorzędowy występuje na terenie środkowej i południowej Europy. Jego północny zasięg występowania sięga Wielkiej Brytanii i południowej Skandynawii, a wschodni Kaukazu i Uralu. Notowano go również z Ameryki Północnej do której został zawleczony, Iranu i Algierii. Ogłodek wielorzędowy żeruje głównie na wiązach, rzadziej bukach, czereśniach, dębach, grabach, jesionach, osikach lub śliwach. Proste chodniki macierzyste mają 20-100 milimetrów długości. Długie, ściśle ułożone chodniki larwalne tworzą eliptyczny, regularny układ.

Korniki Anisandrus – nieparek

Do nieparków (Anisandrus) zaliczamy nieparka pospolitego (Anisandrus dispar). Nieparek pospolity rozwija się w drzewach owocowych. Odżywia się grzybnią wprowadzana do żerowisk przez samice. Samice mają od 3 do 3,4 milimetrów, a samce do 2 milimetrów.

Xyleborinus – drwalniczek

Do drwalniczków (Xyleborinus) zaliczane są drwalniczek Saksesena (Xyleborinus saxesenii) i Xyleborinus attenuatus.

Drwalniczek saksesena żeruje w drzewach iglastych i liściastych. Samice drwalniczka saksesena drążą rozwidlające się chodniki macierzyste w których grupkami składają jaja. Młode larwy wspólnie wygryzają nieregularną, płaską komorę. Odżywiają się za równo grzybnią jak i drewnem.

Do rozwiertków zaliczane są rozwiertek mniejszy (Xyleborus dryographus), rozwiertek Pfeila (Xyleborus pfeilii), rozwiertek sosnowiec (Xyleborus eurygraphus), rozwiertek większy (Xyleborus monographus) i Xyleborus cryptographus.

Inne szkodniki drewna

Warto pamiętać o tym, że kornikami nie są szkodniki drewna żerujące w drewnie technicznym takie jak na przykład spuszczel pospolity i kołatek domowy. W przypadku szkodników żerujących w drewnie technicznym inne będą również metody ich zwalczania. Szkodniki te najczęściej zwalczane są poprzez fumigacje lub żelowanie żelem owadobójczym XILIX, rzadziej za pomocą fumigacji beztlenowej lub promieniowania mikrofalowego. Metody te nie są stosowane w stosunku do korników. Nie są więc przeprowadzane zabiegi takie jak żelowanie korników, fumigacja korników, wygrzewanie korników mikrofalami.

Korniki nie żerują w budynkach. Mimo to właśnie terminem korniki często określane są szkodniki drewna żerujące w domach czyli drewnojady lub ksylofagi przez osoby nie zajmujące się zawodowo zwalczaniem szkodników drewna.

Osoby takie zadają sobie pytanie jak zwalczyć korniki w domu, jak zwalczyć korniki w dachu, jak zwalczyć korniki w podłodze, jak zwalczyć korniki w podłogach, jak zwalczyć korniki w więźbie dachowej, jak zwalczyć korniki w belkach, jak zwalczyć korniki w belce, jak zwalczyć korniki w deskach, jak zwalczyć korniki w desce, jak zwalczyć korniki w stolarce lub jak zwalczyć korniki w boazerii. Rzecz jasna podobna sytuacja ma miejsce w przypadku drewnianych przedmiotów. Ich posiadacze zadają sobie pytanie jak zwalczyć korniki w meblach, jak zwalczyć korniki w stole, jak zwalczyć korniki krześle jak zwalczyć korniki w drewnianej skrzyni lub jak zwalczyć korniki w szafie. Błąd taki zdarza się również wśród osób duchownych często również oni mają bowiem problem ze szkodnikami drewna w budowlach sakralnych którymi zarządzają. W związku z tym zadają one sobie pytanie jak zwalczyć korniki w konfesjonale, jak zwalczyć korniki w konfesjonałach, jak zwalczyć korniki w ołtarzu, jak zwalczyć korniki w drewnianych rzeźbach lub jak zwalczyć korniki w belce tęczowej.